Η πρώτη ώθησις για σχολεία μετά την κήρυξη της Επαναστάσεως άρχισε στη Λακωνία απ’ τον Επίσκοπον Βρεσθένης Θεοδώρητον, ο οποίος είναι γνωστός και από την άλλη πατριωτική και την πολιτική του δράση κατά τον Αγώνα και μετά την απελευθερωσή μας.Ο αγωνιστής αυτός ιεράρχης με απειλές επιτιμίων στους κατοίκους κατώρθωσε να ιδρύσει στη Βαμβακού Ελληνικό σχολείο, που είναι το πρώτο της Λακωνίας (1832) και το παράδειγμά του εμιμήθηκαν αργότερα και άλλοι ιεράρχαι της Λακωνικής περιοχής.
Σχέσεις Βουτιανιτών-Βαμβακιτών πέρι το 1900
Ανάμεσα στους Βουτιανίτες που είχαν κτήματα κάτω στον κάμπο προς του Κλαδά ήταν και ο Γρηγόρης ο λεγόμενος Φαλλαγίτης που πήρε αυτό τον βαθμό για τα πολλά ανδραγαθήματα του.Τα κτήματα αυτά τα είχε παραχωρήσει το κράτος για τις υπηρεσίες τους .Μα και πολλοί άλλοι Βουτιανίτες είχαν κτήματα από την Λητρίβα προς Παλιομύλι εως κάτω στο Καλαμάκι.Τό 1903 τα σάρωσε όλα η Κελεφίνα μαζί με τον συνοικισμό Παυλαίικα .Κάποιοι Βαμβακίτες κτηνοτρόφοι επήγαν και έφτιαξαν μαντριά στα Βουτιανίτικα ,λίγο κάτω από την πλαγιά της Λητρίβας .Έτσι άρχισαν διάφορες προστριβές μεταξύ των και το μίσος ξεφάντωσε.
Οι Βουτιανίτες ένα βράδυ κατέβηκαν και έκαψαν τα μαντριά των Βαμβακιτών και μεγάλη αναταραχή δημιουργήθηκε στην περιοχή .Ο τότε δήμαρχος Οινούντος ευρισκόμενος στην Σπάρτη έμαθε για το επεισόδιο και θέλοντας να υποστηρίξει τους δημότες του καβάλα στην αλογίνα του και με συνοδούς τρείς έφιππους κλητήρες του καταφθάνει στου Κλαδά και σε λίγο βρίσκεται ανάμεσα στα αλληλούβριζόμενα και αλληλοφοβερίζοντα μπουλούκια . Μα όταν τον αντελήφθησαν οι βουτιανίτες του επιτέθηκαν με σκοπό να τον κακοποιήσουν και μόνο το άλογο του τον γλίτωσε πηδώντας αυλάκια και περνώντας τον Ευρώτα ενώ πίσω του έτρεχαν και τον πυροβολούσαν.
Ύστερα από αυτό το επεισόδιο ακολούθησαν και άλλα στο τέλος όμως γλίτωσαν τα χωράφια τους. Ιδίως πολύ συνετέλεσε σε αυτό ο Ηλίας ο Βραχνός .Συγκεκριμένα σε μια συγκέντρωση των Βαμβακιτών που έγινε τους μίλησε πολύ ώρα και τους σύστησε να μείνουν στον τόπο τους λόγω του καλού κλίματος ενώ στους κάμπους φυσολογάει το κουνούπι.Ακόμη τους είπε και για τους κινδύνους που διατρέχουν και ίσως να χάσουν και την ζωή τους και να μην κερδίσουν τίποτα.
Έτσι οι Βαμβακίτες μετά κιόλας τον θάνατο ενός παλληκαριού τους του Μελέτη που σκοτώθηκε από την συμμορία του περιβόητου Λίγκου απέφευγαν να κάνουν επιδρομές προς τον κάμπο.
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ:Ο Κλαδάς εμφανίζεται ως οικιστική μονάδα γύρω στο 1850-1860 που προέρχεται κυρίως απο Βαμβακίτες.
Το παρών άρθρο αποτελεί αναδημοσίευση. Πηγή
Καταστατικόν της ένωσεως των πληρεξουσίων της κοινότητος Βαμβακούς
 Αρθρον 1ον : Συνίσταται εν Βαμβακού σωματείον παρά της κοινότητος Βαμβακούς ,αποτελούμενον υπό των δια του αριθμ.23147 πληρεξούσιον συμβολαίου της έκτης Αυγούστου 1901 διορισθέντων είκοσι πληρεξουσίων αντιπροσώπων αυτής ,ονομαζόμενον Ενωσις των πληρεξουσίων της κοινότητος Βαμβακούς.Μια οργανωμένη προσπάθεια για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της Βαμβακούς που αποτέλεσε αργότερα το πρότυπο διοικητικής οργάνωσης ολόκληρου του ελληνικού κράτους όταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος στη Βουλή των Ελλήνων το 1913 εισήγαγε το θεσμό της κοινότητας.Πηγή |
Βιβλίο για την ιστορία του χωριού
 Πρόσφατα ανακάλυψα ένα βιβλίο που εκδόθηκε το 1907 για την ιστορία της Βαμβακούς σε μια ηλεκτρονική βιβλιοθήκη του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.Νομίζω αξίζει να διαβάσει κανείς τις λίγες αυτές σελίδες! |
ΒΑΜΒΑΚΟΥ ΛΑΚΩΝΙΑΣ 